Trong suốt hơn ba thập kỷ trồng dâu tây và việt quất, Cristobal Picon đã học được cách để giải quyết các vấn đề từ hạn hán, lốc xoáy cho tới lũ lụt và băng giá. Nhưng năm nay, dịch virus Corona bùng nổ là ngoài sức tưởng tượng.

Vào mùa xuân, các cánh đồng của Picon ở Huelva, nằm ở bên bờ Đại Tây Dương của Tây Ban Nha, kẹt giữa Seville và biên giới Bồ Đào Nha, thường có khoảng 200 công nhân, chủ yếu từ Rumani và MOroco, hái các quả dâu dễ dập khỏi cây và đóng gói để chuyển đi. Nhưng năm nay, chỉ có không tới 100 người, chủ yếu là người bản địa- và Picon không biết sẽ làm như thế nào để thu hoạch hết.  “Bạn có thể chuẩn bị cho một vụ thu hoạch kém, nhưng khi bạn có 80% sản lượng sẵn sàng được thu hoạch, mà không có ai dể làm, bạn sẽ cảm thấy bất lực.” “Chúng tôi không biết tình hình đi về đâu”.

Từ Huelva tới Hamburg và Newcastle tới Napplé, nông dân khắp châu Âu đang chật vật tìm lao động để đưa các loại trái cây và rau củ vốn nhanh hỏng, và thường phải được thu hái bằng tay, chỉ trong khoảng vài ngày.  Họ thường dựa vào lao động thời vụ từ Đông Âu hay Bắc Phi, nhưng lo ngại về virus Corona khiến hàng trăm nghìn người  lao động nhập cư không dám rời khỏi nhà, và các biện pháp kiểm soát không mở cửa biên giới đã cản trở những người còn muốn đi làm.

Dâu tây và măng tây đã và đang bị bỏ trên cánh đồng cho tới thối hỏng tại Tây Ban Nha, Ý, và ở miền Nam nước Pháp. Ngược lên phía bắc, các nhà sản xuất rau củ, từ xà lách và cà chua, cho tới hành tây và đậu đỗ đang bứt rứt về việc nên làm gì khi vụ thu hoạch xuân hè vào cao điểm.

Vấn đề về lao động đã khiến một số người lo ngại rằng các khách hàng ở khu vực thành thị có thể sẽ đối mặt với việc thiếu rau củ. Vấn đề lo ngại còn là ngay cả khi các nông sản được thu hoạch xong cũng vẫn không tới được người tiêu dùng, do các chợ ngoài trời đã đóng cửa và các kết nối vận tải không chắc chắn.  “Các thành phố có thể nhanh chóng thiếu rau củ tươi” Sebastien Heraud, một nông dân tại Dordogne, Tây Nam nước Pháp và là lãnh đạo của Coordination Rurale, một hiệp nội nông nghiệp. “nếu chúng tôi có thể thu hoạch, cũng sẽ gặp vấn đề về bán hàng”.

Pháp dự kiến khoảng 200,000 công nhân sẽ không thể đi làm trong năm nay. Coldiretti, một hiệp hội nông dân Ý, ước tính cả nước có thể thiếu khoảng 100,000 lao động nước ngoài. Đức thường có khoảng 30,000 lao động nông trại nhập cư vào tháng 3 và 80,000 lao động vào tháng 5, nhưng năm nay chỉ một phần nhỏ số đó có thể đi làm, theo Bộ trưởng bộ Nông nghiệp Julia Kloeckner. Vào thứ 5, nước này đóng cửa biên giới cho các lao động nhập cư từ bên ngoài khối miễn thị thực châu Âu.  “Tình trạng lao động trên toàn chuỗi cung ứng thực phẩm đang cực kỳ căng thẳng”, bà Kloeckner từ Berlin cho biết hôm thứ 5. “Số lượng lao động từ các quốc gia lân cận đang giảm nhanh”.

Với các nhà hàng, khách sạn, và cửa hàng hầu hết đóng cửa do đại dịch, các chính phủ đang kỳ vọng là lao động từ các khối này, hay sinh viên, không tới trường trong hàng tháng tới, sẽ lấp vào chỗ trống.  hôm 24/3, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Pháp Didier Guillaume đã yêu cầu bất cứ ai đang mất việc có thể tham gia “để tất cả chúng ta đều có thực phẩm”.

Đức đã tạo ra một website co danh sách hàng nghìn công việc trong ngành nông nghiệp đang thiếu người. Một sáng kiến tương tự ở Áo đã có 7,000 người đăng ký kể từ khi các công nhân giết mổ và thu hoạch ở Đông Âu trở về nhà hàng loạt do đóng cửa biên giới tuần trước, nhưng chính phủ cho biết rằng nước này cần gấp 3 lần con số đó.  “Tôi đang kêu gọi trước hết là những người trẻ hiện đang không làm việc và không cần chăm sóc người già hay trẻ em”. Bộ trưởng Bộ Lao động Christine Aschbacher cho biết trên một trang web chính phủ. “Chúng tôi cần mọi sự giúp đỡ”.

Tuy nhiên, nhân viên cửa hàng và phục vụ hầu hết là ở thành phố, cách xa các trang trại cần họ, và nông dân lo ngại rằng họ có thể sẽ không có lao động ngay khi các cửa hàng cà phê, siêu thị, trường học mở lại.  Và thuê lao động thu hoạch thiếu kinh nghiệm, cộng với các quy định về hạn chế giao tiếp trong bối cảnh dịch bệnh, sẽ làm tăng chi phí và năng suất thấp, theo Jack Ward, người đứng đầu hiệp hội những người trồng trọt Anh- Bristish Growers.  “Chúng ta đi từ tình huống mà sáu tuần trước không ai nói về việc thực phẩm của chúng ta tới từ đâu, đột nhiên, tất cả mọi người muốn bàn đến nó”. Ward cho biết.

Một số nhà sản xuất không đợi hỗ trợ từ chính phủ. Meyerhof, một trang trại ở Willich, cách biên giới Hà Lan và Đức ở Tây Đức một vài dặm, có các cánh đồng đầy măng tây cần phải được thu hoạch trong vài tuần tới- công việc khó khăn và bẩn thỉu, mất nhiều giờ cúi gập lưng để nhổ các ngọn măng. Lo ngại rằng khoảng hơn ba chục người Rumani và Hà Lan đã thuê không thể làm hết việc, Mayerhof đăng một quảng cáo trên Facebook. Trong vòng một ngày, 500 người đã nộp đơn xin việc.  “Điều đó cho thấy một sự đoàn kết đáng ngạc nhiên” Theo Anna Komp, giám đốc marketing của Meyerhò. “Chúng tôi rất biết ơn, vì chúng tôi không thể tự làm hết được”.

Theo Bloomberg